Chordadieren

Evolutie is het biologische begrip waarmee het proces van verandering in alle vormen van leven van generatie op generatie wordt aangegeven. Evolutie kan worden gedefinieerd als de geleidelijke verandering in populaties door overerving van kenmerken en eigenschappen met hun variatie en natuurlijke selectie.

Pikaia is een geslacht uit de Cephalochordata. Het dier leefde tijdens het Cambrium, zo'n 535 miljoen jaar geleden. Pikaia was vijf centimeter lang. Er zijn honderdveertien fossielen van Pikaia bekend. Die fossielen tonen V-vormige spierblokken, net als bij vissen, en zelfs sporen van zacht weefsel. De bouw van Pikaia is het best te omschrijven als dat van een worm met een primitieve ruggengraat. Dit dier kwam voor in wat nu Canada is. De fossielen zijn alle gevonden in de Burgess shale.

De stekelhuidigen (Echinodermata) vormen een stam van ongewervelde dieren die voorkomen in zee. De stekelhuidigen zijn te herkennen aan hun meestal vijfstralige radiale symmetrie. De stam omvat een aantal bekende zeedieren zoals de zeesterren, zee-egels, zeekomkommers en de zeelelies. Er zijn ongeveer 7000 levende soorten beschreven, wat het de op een na grootste groep van deuterostomen maakt, na de chordadieren.

De kraagdragers (Hemichordata) zijn een stam van het dierenrijk behorende tot de Deuterostomata, mogelijk nauw verwant aan de Chordata. De stam kent 117 soorten.

Een embryo is een dier of plant in de vroegste stadia van zijn groei en ontwikkeling, waarbij het beschermd wordt door ouderlijk weefsel.

Een larve is de eerste levensfase van een dier dat in die fase volledig afwijkt van het latere, volwassen exemplaar. Larven komen voor bij alle amfibieën, veel vissoorten, en bij zeer veel ongewervelde diergroepen. Ongewervelden waarvan de meeste soorten een larvaal stadium bezitten zijn de insecten, aquatische kreeftachtigen, rankpootkreeften, mariene weekdieren, de stekelhuidigen, zuigwormen, borstelwormen en sponzen.

Sessiliteit is in de biologie de eigenschap van een organisme van het zich niet zelfstandig kunnen voortbewegen. Een organisme dat zich niet kan voortbewegen is sessiel en is zijn leven lang vastgehecht aan een bepaald substraat.

Neotenie of juvenilisatie is een vorm van heterochronie waarbij de ontwikkeling bij diersoorten vertraagd is ten opzichte van die van voorouders. Dit resulteert in pedomorfose waarbij in het volwassenstadium nog bepaalde kenmerken van het juveniele stadium behouden blijven, zoals wanneer een metamorfose achterwege blijft. Ze kunnen zich wel voortplanten hoewel ze niet alle kenmerken van een volwassen individu hebben. Neotenie is ook het verschijnsel waarbij een nieuw ontwikkelde soort lijkt op de juveniele fase van een voorouder. Zo zou het hoofd van de mens meer gelijken op het hoofd van een juveniele chimpansee dan op dat van een volwassen exemplaar. Een belangrijk gegeven bij dit begrip is dat volwassenen bepaalde infantiele kenmerken behouden. Progenese is juist een versnelde seksuele ontwikkeling.

De Craniata vormen een groep chordadieren die de onderstammen van de slijmprikken en de gewervelden (Vertebrata) omvat. Dit taxon omvat dus zowel de "echte" gewervelden, die een wervelkolom hebben, als de slijmprikken, dieren die geen wervelkolom en kaken hebben, maar wel een schedel. De groepsnaam Craniata verwijst naar dit kenmerk: een cranium is een schedel, zonder de kaken. De Craniata vormen een zustergroep van de Cephalochordata of schedellozen.

Manteldieren (Tunicata) zijn een onderstam van in zee levende ongewervelde dieren. Manteldieren maken deel uit van de chordadieren, en zijn zodoende nauw verwant aan de schedellozen en gewervelden. Een bekende groep binnen de manteldieren zijn de zakpijpen. De manteldieren worden soms ook wel aangeduid met Urochordata, maar deze naam wordt niet langer geaccepteerd.

De Myxini zijn een klasse van kaakloze zeevissen met een aalvormig lichaam, de slijmprikken. Er zijn 77 soorten verdeeld in zes geslachten.

De Craniata vormen een groep chordadieren die de onderstammen van de slijmprikken en de gewervelden (Vertebrata) omvat. Dit taxon omvat dus zowel de "echte" gewervelden, die een wervelkolom hebben, als de slijmprikken, dieren die geen wervelkolom en kaken hebben, maar wel een schedel. De groepsnaam Craniata verwijst naar dit kenmerk: een cranium is een schedel, zonder de kaken. De Craniata vormen een zustergroep van de Cephalochordata of schedellozen.

Gewervelden of vertebraten (Vertebrata) vormen een onderstam van chordadieren. Gewervelde dieren kenmerken zich door de aanwezigheid van een wervelkolom, een schedel en neurale lijstcellen. Tot de gewervelden behoren onder meer de prikken, vissen, amfibieën, reptielen, vogels en de zoogdieren. De gewervelden maken het grootste deel uit van de Chordata, dieren die een chorda dorsalis hebben. Tot de Chordata behoren naast de gewervelden ook lancetvisjes (Cephalochordata) en manteldieren (Urochordata). Er zijn ongeveer 70.000 soorten gewervelde dieren benoemd en beschreven.

De blauwe vinvis is een baleinwalvis uit de familie van de vinvissen (Balaenopteridae). De blauwe vinvis is het grootste dier dat op aarde leeft en wordt gemiddeld ongeveer 26 tot 30 meter lang en kan 150 tot 170 ton zwaar worden.

De slechtvalk behoort tot de grootste valken.

De lancetvisjes of schedellozen (Cephalochordata) vormen een onderstam van de chordadieren (Chordata). Het omvat de gelijknamige familie van de lancetvisjes (Branchiostomatidae) met dertig soorten, verdeeld over drie families met elk een geslacht. Verder zijn er een aantal uitgestorven fossiele soorten bekend, waaronder de Pikaia.

Manteldieren (Tunicata) zijn een onderstam van in zee levende ongewervelde dieren. Manteldieren maken deel uit van de chordadieren, en zijn zodoende nauw verwant aan de schedellozen en gewervelden. Een bekende groep binnen de manteldieren zijn de zakpijpen. De manteldieren worden soms ook wel aangeduid met Urochordata, maar deze naam wordt niet langer geaccepteerd.

Jean-Baptiste Pierre Antoine de Monet, Chevalier de Lamarck was een Franse natuuronderzoeker. Hij was een dierkundige en plantkundige die tijdens zijn leven weinig erkenning vond, maar in zijn laatste levensjaren vooral in Frankrijk erkenning kreeg als autoriteit op het gebied van de ongewervelden. Zijn theorie over de overerving van eigenschappen, die deel uitmaakt van zijn totale theorie over evolutie, wordt sinds de 19e eeuw het Lamarckisme genoemd.

Appendicularia of mantelvisjes is een klasse binnen de Tunicata (manteldieren).

Zakpijpen (Ascidiacea) zijn een klasse van in zee levende chordadieren. Vanwege hun vorm zijn ze genoemd naar een oude naam voor de doedelzak. Er bestaan zakpijpen die kolonies vormen.

Salpen (Thaliacea) zijn een klasse van in zee levende manteldieren.

Gewervelden of vertebraten (Vertebrata) vormen een onderstam van chordadieren. Gewervelde dieren kenmerken zich door de aanwezigheid van een wervelkolom, een schedel en neurale lijstcellen. Tot de gewervelden behoren onder meer de prikken, vissen, amfibieën, reptielen, vogels en de zoogdieren. De gewervelden maken het grootste deel uit van de Chordata, dieren die een chorda dorsalis hebben. Tot de Chordata behoren naast de gewervelden ook lancetvisjes (Cephalochordata) en manteldieren (Urochordata). Er zijn ongeveer 70.000 soorten gewervelde dieren benoemd en beschreven.