Latrine

Ook het spreekwoord Geld stinkt niet heeft een relatie met latrines. Keizer Vespasianus herintroduceerde een door Nero bedachte urinebelasting voor eigenaars van openbare toiletten die de urine aan wasserijen en volders verkochten. Kritiek op die belasting beantwoordde hij met de opmerking: Pecunia non olet (geld stinkt niet).

Ontdek meer Historische latrines per onderwerp

Spreekwoord

Spreekwoord

Een spreekwoord is een korte, krachtige uitspraak die een (volks)wijsheid, een collectieve ervaring of morele opvatting weergeeft. Sommige spreekwoorden zijn met elkaar in tegenspraak. Zo zijn er spreekwoorden die aanzetten tot moedig gedrag, en andere juist tot voorzichtigheid. De wetenschappelijke studie van de spreekwoorden heet paremiologie.

Vespasianus

Vespasianus

Titus Flavius Vespasianus was van 1 juli 69 tot 23 juni 79 keizer van het Romeinse Rijk. In het jaar 69 na Christus kwam er een ommekeer in het Romeinse Rijk. Na de dood van Nero, de laatste keizer van het Juliaans-Claudiaanse huis, streden in het vierkeizerjaar een aantal pretendenten om de troon. Vespasianus wist deze burgeroorlogen in zijn voordeel te beslissen en werd de eerste Romeinse keizer uit de Flavische dynastie. Zijn geboortenaam was Titus Flavius Vespasianus; als keizer droeg hij de naam Imperator Caesar Vespasianus Augustus.

Nero (keizer)

Nero (keizer)

Nero was de vijfde Romeinse keizer, van 13 oktober 54 tot 9 juni 68.

Volder

Volder

Een volder of voller was een ambacht in de lakennijverheid. Het vollen of vilten van de geweven of gebreide wollen stof of ruwe wol en soms ook dat van leder, was een onderdeel van de stofvervaardiging. Bij het vollen wordt er door beweging voor gezorgd dat de wolvezels in elkaar gaan haken en zo een kompakte stoflaag vormen, de stof krimpt ca. 10-20%. Door de opkomst van machines op water- wind- en later stoomkracht die de bewerking konden uitvoeren is het beroep nagenoeg uitgestorven. In sommige culturen en ook als hobby wordt de techniek nog steeds gebruikt. Vollen werd voorheen ook wel walken genoemd.

Pecunia non olet

Pecunia non olet

Pecunia non olet is een Latijnse uitdrukking, een geparafraseerde opmerking van keizer Vespasianus, volgens de geschiedschrijver Suetonius in "Levens van de keizers".

Onder latrine verstaat men tegenwoordig een in de grond gegraven (tijdelijke) plek voor het doen van behoeftes, zoals in een legerkamp. Wanneer er consequent van een latrine gebruikgemaakt werd, dan was wegens het vermijden van ziekten de kans dat een belegering succesvol afliep een stuk groter.

In veel ontwikkelingslanden is het gebrek aan hygiëne een van de factoren waardoor de gezondheid in gevaar gebracht wordt. De bouw van een latrine is dan een eerste stap in de verbetering van de hygiëne. Waar sprake is van acute armoede, zijn de middelen voor de bouw van een latrine afwezig. De architectuur van een latrine is nog steeds in ontwikkeling; een van de recente ontwikkelingen is een latrine waarbij vliegen niet meer uit de latrine kunnen ontsnappen.

Ook paarden doen hun behoefte op een vaste plek, die ook latrine genoemd wordt. Doordat ze daarnaast niet eten in een latrine, wordt een gebied waar paarden lopen gekenmerkt door kort gras en ruigtes. Wanneer in een veld alleen paarden geweid worden, dan kan op den duur een paardenwei "paardenziek" worden; het gebied waarin gegraasd wordt is dan dusdanig verarmd dat er onvoldoende rendement uit het land komt.

Ook dassen doen hun behoefte op een vaste plek, buiten hun burcht meestal aan de rand van hun territorium, die latrine wordt genoemd. Burchten gaan soms eeuwenlang mee en dit geldt ook voor de latrines.

Zie de categorie Latrines van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.