Onze uitbreiding krijgen

Mijl

Van Wikipedia, maar dan visueel aantrekkelijk

Een mijl is een afstandsmaat die in veel landen werd gebruikt vóór de invoering van het metrieke stelsel. Na de invoering van dit stelsel kwam de mijl in veel landen te vervallen. Een afstandsmaat kan een mijl worden genoemd als hij ligt tussen ongeveer 500 en 5000 meter, geschikt om een te reizen afstand aan te geven. In dat opzicht is de kilometer ook een mijl.

Tot heden is de Engelse mijl (Engels: mile of statute mile) van 1609,344 meter een belangrijke of zelfs de meest gebruikte standaard in de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en andere Angelsaksische landen.

In de atletiek is de Engelse mijl (ook wel mijl) de laatst overgebleven officiële loopafstand met een niet-metrieke (Engelse) eenheid. In de schaatssport wordt de 1500 meter ook wel aangeduid als schaatsmijl.

In de zee- en luchtvaart wordt de zeemijl gebruikt, die gelijk is aan 1852 meter.

Ontdek meer Mijl per onderwerp

Afstand

Afstand

Afstand is een natuurkundige en wiskundige grootheid die de meetbare ruimte tussen twee niet samenvallende objecten aangeeft. Deze meetbare ruimte kan zowel tussen concrete als tussen abstracte objecten bestaan. In de dagelijkse praktijk echter, valt een af te leggen afstand meestal niet gelijk met een rechte lijn. Denk bijvoorbeeld aan een stad waar een automobilist een afstand moet afleggen. De afgelegde weg zal geen rechte lijn zijn, en ook kan het traject in tegengestelde richting verschillen. In dit voorbeeld is de door de automobilist afgelegde afstand het aantal keren dat een gegeven standaardmaat afgepast kan worden op de kortste mogelijke verbindingsweg. Als internationale standaardmaat voor lengtemetingen wordt in het SI-stelsel de meter gehanteerd.

Metriek stelsel

Metriek stelsel

Een metriek stelsel of metrisch systeem is een systeem van uniforme standaardeenheden voor het meten van bijvoorbeeld afstand, gewicht en temperatuur. De invoering van het metriek decimaal stelsel was een van de belangrijkste verwezenlijkingen van de Franse Revolutie en het napoleontisch tijdperk. Vóór de invoering van het metrieke stelsel werden verschillende maten gebruikt in verschillende landen en zelfs in verschillende delen van een land. Zo verving de meter oudere maten als de duim, de el en de voet.

Engelse mijl (lengtemaat)

Engelse mijl (lengtemaat)

De Engelse mijl of mile is een lengtemaat die gelijk is aan 80 chain, d.i. 1760 yard ofwel 1609,344 meter. Het eenheidssymbool is mi.

Verenigde Staten

Verenigde Staten

De Verenigde Staten, officieel de Verenigde Staten van Amerika, afgekort VS, vaak Amerika (America) genoemd, is een federatie van 50 staten en het District of Columbia, grotendeels in Noord-Amerika gelegen. De Verenigde Staten is met ruim 332 miljoen inwoners (2020) het op twee na grootste land ter wereld in bevolking, na de Volksrepubliek China en India. Tevens is het het op twee na grootste land in oppervlakte, na Rusland en Canada.

Verenigd Koninkrijk

Verenigd Koninkrijk

Het Verenigd Koninkrijk, officieel het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, afgekort VK, is een soevereine staat in West-Europa met ongeveer 67,7 miljoen inwoners, gelegen tussen de Noordzee en de Atlantische Oceaan.

Engels

Engels

Het Engels (English) is een Indo-Europese taal, die vanwege de nauwe verwantschap met talen als het Fries, (Neder-)Duits en Nederlands tot de West-Germaanse talen wordt gerekend. De taal is ontstaan in Engeland in de tijd van de Angelsaksen. Het is nu de lingua franca in grote delen van de wereld, als resultaat van de militaire, economische, culturele, wetenschappelijke en politieke invloed van het Britse Rijk gedurende de 18e, 19e en begin 20e eeuw en de invloed van de Verenigde Staten vanaf het begin van de 20e eeuw tot op heden. Het Engels wordt tegenwoordig op grote schaal gebruikt als tweede taal of als officiële taal in de Gemenebestlanden, en is de voertaal van vele internationale organisaties. Zo is het een van de zes officiële talen van de Verenigde Naties.

Schaatsen

Schaatsen

Schaatsen is het zich voortbewegen op dunne, rechte ijzers (schaats) over ijs. Schaatsen kan zowel op natuur- als op kunstijs beoefend worden.

1500 meter (schaatsen)

1500 meter (schaatsen)

De 1500 meter is een officiële schaatsafstand bij het langebaanschaatsen, en naast de 3000 meter een van de middellangeafstanden. Vanwege de combinatie van snelheid en inhoud is het een afstand waar sprinters en stayers elkaar ontmoeten. Vaak wordt de 1500 meter gezien als de koningsafstand van het schaatsen.

Zeemijl

Zeemijl

Een (internationale) zeemijl is een lengtemaat die gelijk is aan precies 1852 meter. Een zeemijl is dus langer dan een (Engelse) mijl. De zeemijl kan opgedeeld worden in tien stukken van 185,2 meter, kabellengtes genaamd.

Etymologie

Het woord mijl is een zeer vroege ontlening aan de Latijnse verkorting van milia passuum, hetgeen duizend passen betekent.[1] Bij elke pas worden beide voeten verplaatst. In de praktijk gaat het dan om ongeveer 1,5 meter.

Gebruik in het Angelsaksisch taalgebied

De eerste poging een standaard in te voeren, was die van de Act of Parliament in 1593 onder Elizabeth I van Engeland. Pas in 1959 werd de exacte lengte van een yard gestandaardiseerd en vastgelegd, waardoor tevens echt van een standaard met betrekking tot de mijl gesproken kon worden in een aantal landen. In Nederland werd de mijl definitief afgeschaft als mogelijkheid om eenheden weer te geven in de handel en het onderwijs in de IJkwet van 1978, die in 2006 vervangen werd door de Metrologiewet. In de EU zijn thans alle standaarden uit het Internationale Stelsel van Eenheden geldig, met enkele oudere maten daarnaast als geldige mogelijkheid. In Nederland is dit laatste niet het geval.

In het Verenigd Koninkrijk is krachtens de Weights and Measurements Act van 1985 de mijl de officiële lengtemaat, waardoor bordjes met afstanden en snelheidslimieten in mijlen weergegeven moeten worden (voor gewichten wordt daarentegen aan de gram en kilogram de voorkeur gegeven tegenover de ounce en het pound). In landen als de VS, waar het gebruik van de SI-standaarden niet algemeen doorgang heeft gevonden, worden maateenheden gebruikt, waaronder ook de mijl, de metric mile, de zeemijl en de statute.

Metric mile

In de sport wordt de metrische mijl gebruikt die met tientallen op te delen is en waarmee gemakkelijker afstanden kunnen worden berekend. De lengte is 1500 meter, maar kan soms ook 1600 meter zijn.

Statute mile

Na de Tweede Wereldoorlog is in de Angelsaksische landen de meestgebruikte mijl de zogenaamde statute mile, waarbij statute refereert aan de standaard die gepoogd werd in te voeren door het Britse parlement in 1593 (die poging strandde onder meer doordat aan andere eenheden werd gerefereerd, zoals de yard, die op zichzelf niet een exacte standaard kenden). Deze mijl bedraagt 5280 foot, 1760 yard, en 1609,344 meter. De exacte eenheden zijn vastgelegd door middel van de international yard and pound, een overeenkomst in 1959 tussen vertegenwoordigers van Australië, Canada, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika, de Verenigde Staten, en het Verenigd Koninkrijk die onder meer bepaalde dat een yard een lengte had van 0,9144 meter. Deze standaard is van belang in de handel, wetenschap et cetera.

De Amerikaanse officiële survey mile is 0,0002% ofwel 3 millimeter langer dan de statute mile.

Ontdek meer Gebruik in het Angelsaksisch taalgebied per onderwerp

Act of Parliament

Act of Parliament

Een Act of Parliament is een wet, vastgesteld door het Britse parlement. In het Verenigd Koninkrijk dient een wetsontwerp (Bill) door het Lager- en het Hogerhuis te worden aangenomen en wordt door de kroon bekrachtigd. De gezamenlijke Acts of Parliament vormen de wetgeving van de Britse natie.

Elizabeth I van Engeland

Elizabeth I van Engeland

Elizabeth I was koningin van Engeland en van Ierland vanaf 17 november 1558 tot haar dood. Elizabeths bijnaam was de maagdelijke koningin.

Metrologiewet

Metrologiewet

De Metrologiewet, ofwel de Wet van 2 februari 2006, houdende regels omtrent meeteenheden en omtrent het in de handel brengen en het gebruik van meetinstrumenten, is een Nederlandse wet die regels bevat met betrekking tot meeteenheden en het in de handel brengen en het gebruik van meetinstrumenten. Op de naleving van de wet wordt toezicht gehouden door Agentschap Telecom.

Europese Unie

Europese Unie

De Europese Unie (EU) is een uit 27 Europese landen bestaand statenverband. De EU vindt haar oorsprong in de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal en de Europese Economische Gemeenschap, in 1958 gevormd door zes landen. In de jaren erna groeiden de Europese Gemeenschappen in omvang door de toelating van nieuwe lidstaten en in macht door het uitbreiden van hun zeggenschap. Het Verdrag van Maastricht uit 1992, in werking getreden in 1993, vormde de huidige Europese Unie. De laatste aanpassing aan de constitutionele basis was in 2009 met het Verdrag van Lissabon. In 2020 trok voor het eerst een lidstaat zich terug uit de Europese Unie, namelijk het Verenigd Koninkrijk.

SI-stelsel

SI-stelsel

Het Internationale Stelsel van Eenheden of SI-stelsel is het metrieke stelsel van uniforme internationale standaardeenheden voor het meten van bijvoorbeeld afstand, massa, snelheid en temperatuur. Het werd op 11 oktober 1960 ingevoerd en wordt beheerd door het Bureau international des poids et mesures in Sèvres (Frankrijk). De Conférence Générale des Poids et Mesures (CGPM) beveelt SI in alle talen aan als afkorting voor dit eenhedenstelsel.

Meter

Meter

De meter is de SI-eenheid voor lengte. De meter is sinds 1983 gedefinieerd als de afstand die licht in 1/299.792.458 seconde in vacuüm aflegt. De meter is een van de zeven SI-basiseenheden en is de basis van het metrieke stelsel. Rechtstreeks van de meter afgeleid zijn de oppervlakte-eenheid m² en de volume-eenheid m³.

Engelse mijl (lengtemaat)

Engelse mijl (lengtemaat)

De Engelse mijl of mile is een lengtemaat die gelijk is aan 80 chain, d.i. 1760 yard ofwel 1609,344 meter. Het eenheidssymbool is mi.

Australië (land)

Australië (land)

Australië, officieel het Gemenebest van Australië is een land op het zuidelijk halfrond bestaande uit het Australische vasteland en een groot aantal eilanden in de Indische en Grote Oceaan, waarvan Tasmanië het grootste is. Australië ligt ten noordwesten van Nieuw-Zeeland en ten zuiden van Indonesië, Oost-Timor en Papoea-Nieuw-Guinea. Het land heeft een oppervlakte van 7.692.000 km² en is daarmee het op vijf na grootste land ter wereld naar oppervlakte. Van de circa 25 miljoen inwoners woont het grootste deel in en nabij de grote steden, zoals Sydney, Melbourne, Brisbane, Perth en Adelaide. De hoofdstad is Canberra.

Canada

Canada

Canada is een land in het noorden van Noord-Amerika. De hoofdstad van Canada is Ottawa en de grootste steden zijn Toronto, Montreal, Vancouver en Calgary. Canada is met een oppervlakte van 9.984.670 km² op Rusland na het grootste land ter wereld.

Nieuw-Zeeland

Nieuw-Zeeland

Nieuw-Zeeland is een land in het zuidwesten van de Grote Oceaan. Het bestaat uit twee grote eilanden en een aantal kleinere eilanden. Nieuw-Zeeland is een constitutionele monarchie, lid van het Gemenebest van Naties. Daarmee is Charles III het staatshoofd. Hij wordt vertegenwoordigd door een gouverneur-generaal. Nieuw-Zeeland vormt de zuidwestelijke hoek van Polynesië en maakt zo ook deel uit van Oceanië.

Verenigde Staten

Verenigde Staten

De Verenigde Staten, officieel de Verenigde Staten van Amerika, afgekort VS, vaak Amerika (America) genoemd, is een federatie van 50 staten en het District of Columbia, grotendeels in Noord-Amerika gelegen. De Verenigde Staten is met ruim 332 miljoen inwoners (2020) het op twee na grootste land ter wereld in bevolking, na de Volksrepubliek China en India. Tevens is het het op twee na grootste land in oppervlakte, na Rusland en Canada.

Verenigd Koninkrijk

Verenigd Koninkrijk

Het Verenigd Koninkrijk, officieel het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, afgekort VK, is een soevereine staat in West-Europa met ongeveer 67,7 miljoen inwoners, gelegen tussen de Noordzee en de Atlantische Oceaan.

Gebruik in het Nederlands taalgebied

Schaalaanduiding op een kaart van Mercator (16de eeuw), uitgedrukt in "Uren gaan of gemeen Vlaamse mijlen", onderverdeeld in drie schalen voor kleine, middelbare en grote mijlen
Schaalaanduiding op een kaart van Mercator (16de eeuw), uitgedrukt in "Uren gaan of gemeen Vlaamse mijlen", onderverdeeld in drie schalen voor kleine, middelbare en grote mijlen

Als lengtemaat

Zie Nederlandse mijl voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In Nederland werd een mijl, de zogenoemde Hollandse mijl, als lengtemaat gezien als 5600 el. Een gestandaardiseerde mijl in deze betekenis ontbrak, waardoor naast deze mijl ook andere mijlen werden gebruikt. Hieronder de Engelse mijl, de Franse mijl et cetera.[2] Net als de duim en de morgen waren maten vaak regionaal gebonden. En de regio's en hun indeling konden in de loop der eeuwen variëren.

In de taal

In de taal blijft het woord mijl nog steeds voortleven in diverse uitdrukkingen en gezegden, waar het in de letterlijke betekenis niet meer gebruikt wordt. Hieronder enkele voorbeelden.

Een mijl op zeven[3]
Omslachtig
Mijlpaal[3][4]
Belangrijk tijdstip ter afsluiting van een periode (zoals in een carrière)
Mijlenver;
Heel ver
Zevenmijlslaarzen;
een attribuut in sprookjes


Ontdek meer Gebruik in het Nederlands taalgebied per onderwerp

Nederlandse mijl

Nederlandse mijl

De Nederlandse mijl is een oude lengtemaat die afhankelijk van tijd en plaats verschillende lengtes had. In Nederland waren drie mijlen gangbaar: de Hollandse mijl, de geografische mijl en de metrieke mijl.Hollandse mijlDe Hollandse mijl kwam overeen met 1 uur gaans, ofwel ongeveer 5 kilometer. De mijl werd ook wel gelijkgesteld met de Franse Lieue Marine van 5555 meter, of met een afstand van 20.000 Amsterdamse of Rijnlandse voeten aangeduid. Geografische mijl

El (lengtemaat)

El (lengtemaat)

Een el is een oude lengtemaat die, althans in Nederland, circa 69,4 cm bedroeg. De maat werd lokaal, in ieder belangrijk handelscentrum, vastgesteld, waardoor er verschillen optraden:

Duim (lengtemaat)

Duim (lengtemaat)

De duim is een oude lengtemaat, gebruikt in Nederland, Vlaanderen en Zuid Afrika, die ongeveer gelijk is aan de breedte van het bovenste kootje van de duim van een volwassen man. Een duim heeft afhankelijk van de streek een andere lengte:een Amsterdamse duim is 2,57393636 cm ; een Franse duim is 2,7 cm; een Gelderse of Nijmeegse duim is 2,7 cm; een Hondsbosse en Rijpse duim is 2,4 cm; een Rijnlandse duim is 2,61 cm; een Vlaamse duim is 2,54 cm; een Zuid-Afrikaanse duim is 2,54 cm.

Morgen (oppervlaktemaat)

Morgen (oppervlaktemaat)

Een morgen, ook wel morgenlands genoemd, is een oude Europese oppervlaktemaat.

Mijlpaal

Mijlpaal

Een mijlpaal is een paal die de afstand in mijlen aangeeft, tot een bepaalde stadspoort of tot de volgende mijlpaal. Voordat er mechanische kilometertellers bestonden, werden deze palen langs interlokale wegen geplaatst om reizigers te informeren over hun positie. Landmeten was echter geen exacte wetenschap. De nauwkeurigheid liet door slordigheid of om politieke redenen weleens te wensen over. Want niet alleen vermeldt een mijlpaal de namen van plaatsen in de buurt, er blijkt ook uit wie het voor het zeggen heeft in het gebied.

Zevenmijlslaarzen

Zevenmijlslaarzen

Zevenmijlslaarzen komen voor in sprookjes. Met deze laarzen kunnen enorme afstanden worden afgelegd, of komt men op de plek waar men wil door dit te wensen.

Sprookje

Sprookje

Een sprookje is in oorsprong een mondeling overgeleverd volksverhaal waarin vaak magie een rol speelt en een beroep wordt gedaan op de fantasie van de lezer of luisteraar. Het begint vaak met de stereotiepe openingsformule "Er was eens..." en speelt zich af op een onbepaalde plaats in een onbepaald verleden, wat ook een bepaalde sfeer oplevert.

Internationaal gebruik van de zeemijl

Een zeemijl is exact 1852 meter, gedefinieerd als de afgeronde lengte van één boogminuut van de afstand van de evenaar naar de noordpool over de Meridiaan van Parijs, dus 10.000 km / (90 × 60) = 1851,852 meter, officieel afgerond tot 1852 meter. Deze standaardisatie vervangt de eerdere maten die tot verwarring konden leiden en is aan de knoop (zeemijl per uur) verbonden. De zeemijl is geen SI-standaard of een afgeleide daarvan.

Ontdek meer Internationaal gebruik van de zeemijl per onderwerp

Zeemijl

Zeemijl

Een (internationale) zeemijl is een lengtemaat die gelijk is aan precies 1852 meter. Een zeemijl is dus langer dan een (Engelse) mijl. De zeemijl kan opgedeeld worden in tien stukken van 185,2 meter, kabellengtes genaamd.

Boogminuut

Boogminuut

Een boogminuut is een eenheid om de grootte van een hoek aan te duiden. In de astronomie wordt de boogminuut gebruikt om de plaats of afmetingen van hemelobjecten aan te duiden. Een boogminuut bedraagt zestig boogseconden en is een 60e van een booggraad.

Evenaar

Evenaar

De evenaar, evennachtslijn of equator is een breedtecirkel op het aardoppervlak in de vorm van een grootcirkel midden tussen de polen. De evenaar verdeelt de aarde in een noordelijk halfrond en een zuidelijk halfrond. De hemelevenaar is de projectie van de aardse evenaar op de hemelbol, en ligt dus in hetzelfde vlak als de aardse evenaar. Hij verdeelt de sterrenhemel in een noordelijke en zuidelijke sterrenhemel, en is de basis van het equatoriale coördinatenstelsel.

Noordpool

Noordpool

De geografische noordpool van een planeet is het noordelijke snijpunt van de omwentelingsas met het oppervlak. Voor de Aarde is dit punt gelegen in de Noordelijke IJszee.

Meridiaan van Parijs

Meridiaan van Parijs

De meridiaan van Parijs is een meridiaan die door het Observatorium van Parijs loopt en die tot 1914 officieel bij de Franse cartografie en maritieme navigatie als nulmeridiaan in gebruik was. De lijn bevindt zich op 2° 20′ 14,025″ oosterlengte (OL) ten opzichte van de thans geldende wereldstandaard, de IERS referentiemeridiaan.

Knoop (snelheid)

Knoop (snelheid)

De knoop, afgekort kt of ook kn, is een eenheid van snelheid (vaart) die veel gebruikt wordt in de scheepvaart en in de gemotoriseerde luchtvaart. Een knoop is een zeemijl per uur. Een zeemijl is gedefinieerd als precies 1852 meter.

Bron: "Mijl", Wikipedia, Wikimedia Foundation, (2022, June 20th), https://nl.wikipedia.org/wiki/Mijl.

Geniet u van Wikiz?

Geniet u van Wikiz?

Download dan nu onze GRATIS uitbreiding!

Zie ook
Externe link
Categorieën

The content of this page is based on the Wikipedia article written by contributors..
The text is available under the Creative Commons Attribution-ShareAlike Licence & the media files are available under their respective licenses; additional terms may apply.
By using this site, you agree to the Terms of Use & Privacy Policy.
Wikipedia® is a registered trademark of the Wikimedia Foundation, Inc., a non-profit organization & is not affiliated to WikiZ.com.