Onze uitbreiding krijgen

Nijlgans

Van Wikipedia, maar dan visueel aantrekkelijk
Nijlgans
IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2018)
Nijlgans
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Aves (Vogels)
Orde:Anseriformes (Eendvogels)
Familie:Anatidae (Eendachtigen)
Geslacht:Alopochen
Soort
Alopochen aegyptiacus
(Linnaeus, 1766)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Nijlgans op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Vogels
Geluid van een Nijlgans


 (download·info)
Geluid van een Nijlgans

De nijlgans (Alopochen aegyptiaca), ook wel vosgans of Egyptische gans genoemd, is een eendachtige vogel uit de familie Anatidae (zwanen, ganzen en eenden). In deze familie wordt de soort in de onderfamilie Tadorninae (halfganzen) geplaatst. Dit zegt meteen iets over het formaat. De naam nijlgans is verwarrend, want hij behoort niet tot de onderfamilie Anserinae (zwanen en ganzen). De oude Egyptenaren beschouwden de nijlgans als een heilig dier en beeldden hem regelmatig af in hun kunst.

Ontdek meer Nijlgans per onderwerp

Beschrijving

Uiterlijke kenmerken

De lichaamslengte bedraagt 63 tot 73 cm en het gewicht 2,5 kg. Het verenkleed van beide geslachten is gelijk.

Leefwijze

De nijlgans leeft voornamelijk op het land, hoewel hij goed kan zwemmen. In het broedseizoen verdedigt hij een territorium agressief, ook onderling zijn ze weinig verdraagzaam. Agressiviteit is een handelsmerk van deze soort. Ze passen brute kracht toe om het nest van een andere vogel in te pikken - waarvan vooral grauwe ganzen, maar ook roofvogels, kraaien, eenden en dergelijke het slachtoffer kunnen zijn. Pullen van andere eendachtigen worden als het zo uitkomt verdronken.

Voedsel

De vogel eet zaden, bladeren, grassen en stengels. Af en toe eet dit dier sprinkhanen, wormen en andere kleine dieren.

Voortplanting

Broeden gebeurt vooral in holen in de stam van grote bomen. Het vrouwtje bouwt een nest van riet, bladeren en gras. Om de beurt bebroeden vrouw en man de eieren. Beide ouders zorgen voor de jongen tot ze zelfstandig zijn.

Ontdek meer Beschrijving per onderwerp

Grauwe gans

Grauwe gans

De grauwe gans is een vogel uit de familie van de eendachtigen (Anatidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 als Anas anser gepubliceerd door Carl Linnaeus. Van deze soort stamt de tamme boerengans af.

Roofvogels

Roofvogels

Met roofvogels worden meestal twee orden van vogels bedoeld: de Accipitriformes en de Falconiformes. Het zijn over het algemeen vleesetende vogels die op een prooi jagen. Ze vangen deze prooi op de grond, in de lucht of in het water. Sommige soorten eten kadavers.

Kraaien

Kraaien

Kraaien (Corvidae) of kraaiachtigen zijn een vogelfamilie in de orde van de zangvogels (Passeriformes) en de superfamilie Corvoidea. De familie telt 128 soorten.

Eenden

Eenden

Eend is de algemene naam voor een aantal soorten vogels uit de familie van eendachtigen (Anatidae). Alle soorten uit de Anatidae worden "eenden" genoemd, behalve de soorten uit de onderfamilie Anserinae, de ganzen en zwanen. Eenden zijn hoofdzakelijk aquatische vogels, meestal kleiner dan hun verwanten, de zwanen en de ganzen, met een kortere nek, en kunnen in zowel zoet als zout water worden gevonden. De Tadorninae, waartoe onder andere de bergeend behoort, houden qua formaat het midden tussen een gans en een eend.

Kuiken (vogel)

Kuiken (vogel)

Een kuiken is het jong van een vogel. De term wordt in het bijzonder gebruikt voor het jong van een hoendervogel, zoals een kip. Kuikens worden geboren in een nest. Sommige kuikens die in een nest in een boom geboren worden, verdringen na hun geboorte de overige (onuitgekomen) eieren uit het nest, om hun kans op overleven te vergroten.

Verspreiding

Nijlganzen op het eiland Texel
Nijlgans met jongen
Nijlgans met jongen

De soort komt algemeen voor in Afrika in het dal van de Nijl, maar verder door het hele continent ten zuiden van de Sahara. De leefgebieden liggen langs meren, rivieren en in moerassen. De vogel mijdt gebieden met woestijnen en dichte bossen.

Ontsnapte siervogels vormden na de jaren 1960 verwilderde populaties in Oostenrijk, België, Denemarken, Nederland, Groot-Brittannië en de Verenigde Arabische Emiraten. Zij leven daar als exoten.[1]

Nederland

In Nederland komt de nijlgans sinds 1967 voor als exoot. Omstreeks 1999 bedroeg het aantal broedvogels 4500 tot 5000 paar en omstreeks 2009 bedroeg dit aantal 10.000 tot 13.900 paar. Het tempo van toename lag rond 1980 bij de 25% per jaar en vlakte rond 2010 af tot 6% per jaar.[2][3] In de vogelatlas van 2018 wordt het aantal broedparen ingeschat op tussen de 6900 en 11400 paren.[4]

Vlaanderen

Uit in de winter uitgevoerde tellingen blijkt een toename van de soort vanaf midden jaren 1990. In de winter van 1995-1996 werden in Vlaanderen maximaal 275 nijlganzen geteld. Dit aantal loopt op tot 1253 in 2000-2001. Sinds 2007 tot in elk geval 2012 stagneert het aantal nijlganzen. Er worden 's winters 3000 tot 4000 individuen geteld.[5]

Ontdek meer Verspreiding per onderwerp

Texel

Texel

Texel is het grootste Nederlandse Waddeneiland. Het behoort tot de provincie Noord-Holland. De gemeente Texel beslaat het gehele eiland plus het onbewoonde eilandje Noorderhaaks.

Afrika

Afrika

Afrika is qua oppervlakte na Azië het grootste continent op Aarde. Wanneer men echter Noord- en Zuid-Amerika als één continent ziet, staat Afrika op de derde plaats. Het beslaat zo'n 30.244.050 vierkante kilometer, wat 20,3% van de totale landoppervlakte van de aarde is. Er wonen meer dan 1 miljard mensen, wat ongeveer een zevende van de wereldbevolking is.

Nijl

Nijl

De Nijl is met een lengte van 5499 tot 6695 km de langste of de op een na langste rivier van de wereld.

Sahara

Sahara

De Sahara is de grootste woestijn op aarde. Deze is gelegen in Noord-Afrika en beslaat ongeveer 31% van het continent. De naam Sahara is afgeleid van het Arabische woord sahra, dat woestijn in algemene zin betekent. De Sahara strekt zich uit van de Westelijke Sahara aan de Atlantische Oceaan tot in Egypte aan de Rode Zee. Aan de noordzijde wordt ze begrensd door de Middellandse Zee en het Atlasgebergte. De zuidzijde wordt gevormd door de Sahel, een gebied dat enigszins begroeid is. Er zijn meerdere definities over waar de grens van de Sahara precies loopt, deze is dus onduidelijk, maar deze definities zijn van toepassing op de verschillende soorten begroeiing.

Siervogel

Siervogel

Siervogels zijn vogels, die door mensen gehouden worden en gekweekt vanwege hun mooie veren, vormen en vaak aantrekkelijke gedrag. Wilde hoenderachtigen (Galliformes) worden gerekend tot de siervogels als tegenhanger van kippen, welke zijn gedomesticeerd.

Oostenrijk

Oostenrijk

Oostenrijk, officieel de Republiek Oostenrijk, is een binnenstaat in Centraal-Europa. Het land grenst in het westen aan Zwitserland en Liechtenstein, in het noorden aan Duitsland en Tsjechië, in het oosten aan Slowakije en Hongarije en in het zuiden aan Italië en Slovenië.

België

België

België, officieel het Koninkrijk België, is een West-Europees land dat aan de Noordzee ligt en aan Nederland, Duitsland, Luxemburg en Frankrijk grenst. Het land is 30.528 km² groot en heeft een bevolking van meer dan 11,6 miljoen inwoners. Brussel is de hoofdstad van België en tevens het bestuurlijk centrum van de Europese Unie en de NAVO.

Denemarken

Denemarken

Denemarken, officieel het Koninkrijk Denemarken, is een land in Scandinavië, in het noorden van Europa. Denemarken vormt samen met Groenland en de Faeröer het Koninkrijk Denemarken. Het is het meest zuidelijk gelegen land van de Noordse landen en ligt ten zuiden van Noorwegen en ten zuidwesten van Zweden, waarmee het door een brug verbonden is. Ten zuiden van de enige Europese landgrens die het land rijk is, ligt Duitsland. Het land grenst daarnaast aan de Oostzee en Noordzee. Ook grenst het land sinds juni 2022 aan Canada. Toen werd een onderling territoriaal geschil over Hanseiland – behorend tot Groenland – opgelost.

Nederland

Nederland

Nederland is een van de landen binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Nederland ligt voor het overgrote deel in het noordwesten van Europa, aan de Noordzee. Naast het Europese deel zijn er drie bijzondere gemeenten in de Caribische Zee, die ook wel Caribisch Nederland worden genoemd. Europees Nederland wordt in het zuiden begrensd door België, langs de oostgrens door Duitsland en aan west- en noordzijde door de zee. De hoofdstad van Nederland is Amsterdam, de regeringszetel is Den Haag.

Groot-Brittannië (eiland)

Groot-Brittannië (eiland)

Groot-Brittannië is een eiland in Europa, ten noordwesten van het vasteland en daarvan gescheiden door het Kanaal. Met een oppervlakte van 209.331 km² is het het grootste eiland van Europa en het op acht na grootste eiland ter wereld. Groot-Brittannië vormt samen met Noord-Ierland en een deel van de kleinere Britse Eilanden het Verenigd Koninkrijk.

Verenigde Arabische Emiraten

Verenigde Arabische Emiraten

De Verenigde Arabische Emiraten (VAE), ook wel kortweg aangeduid als de Emiraten, zijn verenigde emiraten in Azië die aan Saoedi-Arabië en Oman grenzen. De vereniging omvat zeven emiraten, namelijk Abu Dhabi (hoofdemiraat), Dubai, Sharjah, Ajman, Umm Al Qaywayn, Ras al-Khaimah en Fujairah. De VAE zijn rijk aan olie, maar tussen de verschillende emiraten is deze olie ongelijk verspreid. Abu Dhabi is verreweg het grootst in oppervlakte en bezit ook verreweg de meeste olie. De Verenigde Arabische Emiraten behoren tot de Arabische Liga.

Exoot

Exoot

Een exoot is de status van een organisme dat zich buiten zijn oorspronkelijke verspreidingsgebied heeft gevestigd in een gebied of land waar het oorspronkelijk niet vandaan komt. Voorbeelden hiervan zijn het konijn en de reuzenpad in Australië, het varken op Hawaï, de muskusrat, de Amerikaanse vogelkers en de waterpest in België en Nederland, het edelhert in Nieuw-Zeeland en de nijlbaars in het Victoriameer. De douglasspar is in Europa ook een exoot, maar wordt in Nederland sinds het verschijnen van de Standaardlijst van de Nederlandse flora 2003 als een Nederlandse soort beschouwd. In het Nederlands Soortenregister heeft hij de status "exoot: inburgerend".

Status

Invasieve exoot

De nijlgans staat sinds augustus 2017 op de Unielijst met invasieve exoten van de Europese Unie. Een vogelsoort die op deze lijst staat, mag onder andere niet worden verkocht en gehouden. Verder geldt voor lidstaten de plicht om in de natuur aanwezige populaties op te sporen, te verwijderen, of als dat niet lukt, zodanig te beheren dat verspreiding en schade zoveel mogelijk wordt voorkomen.[6]

De nijlgans heeft een enorm groot verspreidingsgebied en daardoor is er weinig kans op uitsterven. De grootte van de wereldpopulatie is niet gekwantificeerd. In Afrika wordt veel op de vogel gejaagd en daar nemen de aantallen af. Het tempo van de achteruitgang ligt onder de 30% in tien jaar (minder dan 3,5% per jaar). Om deze redenen staat de nijlgans als niet bedreigd op de Rode Lijst van de IUCN.[1]

Zie de categorie Nijlgans van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Ontdek meer Status per onderwerp

Unielijst voor invasieve uitheemse soorten

Unielijst voor invasieve uitheemse soorten

In 2016 heeft de Europese Commissie, in navolging van de EU-verordening 1143/2014 betreffende invasieve uitheemse soorten, een eerste Unielijst van 37 invasieve uitheemse soorten. De lijst werd voor het eerst bijgewerkt in 2017 en bevatte 49 soorten. Vanaf de tweede update in 2019 worden 66 soorten vermeld als invasieve uitheemse soorten van belang voor Europa. In augustus 2022 zijn opnieuw 22 dier- en plantensoorten toegevoegd aan de Unielijst.

Invasieve soort

Invasieve soort

Invasieve soorten zijn soorten die zich buiten hun oorspronkelijke verspreidingsgebied hebben gevestigd (exoten) en door hun aanwezigheid of door de groei van hun populaties tot problemen kunnen leiden. Ze kunnen een bedreiging vormen voor inheemse soorten en dus voor biodiversiteit. Met name op eilanden kan dit effect van invasieve soorten groot en goed zichtbaar zijn. Invasieve plant- en diersoorten veroorzaken op tal van plaatsen in de wereld ook andersoortige problemen, zoals ziektes, schade aan gebouwen, dijken of watergangen en economische schade in sectoren als de visserij.

Europese Unie

Europese Unie

De Europese Unie (EU) is een uit 27 Europese landen bestaand statenverband. De EU vindt haar oorsprong in de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal en de Europese Economische Gemeenschap, in 1958 gevormd door zes landen. In de jaren erna groeiden de Europese Gemeenschappen in omvang door de toelating van nieuwe lidstaten en in macht door het uitbreiden van hun zeggenschap. Het Verdrag van Maastricht uit 1992, in werking getreden in 1993, vormde de huidige Europese Unie. De laatste aanpassing aan de constitutionele basis was in 2009 met het Verdrag van Lissabon. In 2020 trok voor het eerst een lidstaat zich terug uit de Europese Unie, namelijk het Verenigd Koninkrijk.

Verspreidingsgebied

Verspreidingsgebied

Een verspreidingsgebied of areaal is een gebied waar een bepaald verschijnsel voorkomt. Dit kan tuinbouw zijn (tuinbouwareaal) of winkels (winkelareaal). In de biogeografie is de term areaal ofwel verspreidingsgebied meer specifiek en duidt dit op het gebied waarin een bepaald taxon of een syntaxon voorkomt.

Uitsterven

Uitsterven

In de biogeografie is uitsterven het eindigen van het bestaan van een soort of een andere taxonomische groep. Als het moment van uitsterven wordt algemeen de dood van het laatste individu van de groep of soort beschouwd. Uitsterven is een normaal natuurlijk verschijnsel. Door evolutie en soortvorming ontstaan nieuwe soorten, bijvoorbeeld wanneer ze in de mogelijkheid zijn om een ecologische niche te vinden en te exploiteren. Soorten sterven uit omdat de factoren die de populatie klein houden, zoals ziekten of predators, toenemen, omdat hun leefomgeving door bijvoorbeeld klimaatsverandering drastisch verandert, of doordat de concurrentie toeneemt.

Rode Lijst van de IUCN

Rode Lijst van de IUCN

De Rode Lijst van de IUCN, opgesteld in 1963, is 's werelds grootste lijst van statusbeoordelingen met betrekking tot de instandhouding van planten-, diersoorten en schimmels. De lijst wordt onderhouden door de IUCN en jaarlijks opnieuw geëvalueerd.

Sovon Vogelonderzoek Nederland

Sovon Vogelonderzoek Nederland

Sovon Vogelonderzoek Nederland is de landelijke Particuliere Gegevensbeherende Organisatie (PGO) voor de ornithologie in Nederland. Zij organiseert en coördineert vogelmonitoring en -onderzoek op landelijk niveau volgens gestandaardiseerde, wetenschappelijke criteria en stimuleert de deelname hieraan door zo veel mogelijk vrijwilligers. De vereniging is gevestigd te Nijmegen.

Wikimedia Commons

Wikimedia Commons

Wikimedia Commons is een meertalige interactieve website van de Wikimedia Foundation, gekoppeld aan een database die is ingericht als centrale opslag van afbeeldingen, geluids-, video- en andere bestanden. De bestanden kunnen worden gebruikt in alle Wikimediaprojecten, waaronder Wikipedia, Wiktionary, en Wikinews in alle taal-edities. Iedereen kan ook zonder kosten bestanden voor eigen gebruik uit de database downloaden. Het project is sinds 7 september 2004 actief en huisvest inmiddels meer dan 68 miljoen bestanden. Commons is een Engelse term voor zaken die gemeenschappelijk of publiek goed zijn en betekent onder meer meent in het Nederlands.

The content of this page is based on the Wikipedia article written by contributors..
The text is available under the Creative Commons Attribution-ShareAlike Licence & the media files are available under their respective licenses; additional terms may apply.
By using this site, you agree to the Terms of Use & Privacy Policy.
Wikipedia® is a registered trademark of the Wikimedia Foundation, Inc., a non-profit organization & is not affiliated to WikiZ.com.