Onze uitbreiding krijgen

Orhan Pamuk

Van Wikipedia, maar dan visueel aantrekkelijk
Nobel prize medal.svg Orhan Pamuk
Ferit Orhan Pamuk
Orhan Pamuk
Algemene informatie
Geboren 7 juni 1952
Geboorteplaats Istanboel
Land Vlag van Turkije Turkije
Werk
Jaren actief 1974 - heden
Genre Roman
Dbnl-profiel
(en) IMDb-profiel
Website
Portaal  Portaalicoon   Literatuur

Ferit Orhan Pamuk (Istanboel, 7 juni 1952) is een Turkse schrijver.

Hij geniet internationaal aanzien als een van de grootste Turkse schrijvers van het moment en van deze eeuw. Belangrijkste thema's in zijn werk zijn de conflicten en de tegenstellingen tussen Oost en West, islam en christendom, traditie en moderniteit. Deze thema's worden behandeld in een schrijfstijl die "een mengsel is van oosterse verteltraditie en stijlelementen van de westerse moderniteit" (bron: Juryrapport Vredesprijs). Zijn boeken zijn vertaald in dertig talen. In 2006 is aan Pamuk de Nobelprijs voor Literatuur toegekend. Hij is hiermee de eerste Turk die deze prijs ten deel is gevallen.

Ontdek meer Orhan Pamuk per onderwerp

Istanboel

Istanboel

Istanboel is een stad in het Europese en Aziatische deel van Turkije en was de hoofdstad van het Ottomaanse Rijk. Daarvoor was ze onder de naam Constantinopel hoofdstad van het Byzantijnse Rijk. De stad is oorspronkelijk in 667 v.Chr. gesticht door Griekse kolonisten en werd door hen Byzantion genoemd.

7 juni

7 juni

7 juni is de 158ste dag van het jaar in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 207 dagen tot het einde van het jaar.

1952

1952

Het jaar 1952 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Turkije

Turkije

Turkije, officieel de Republiek Turkije, is een transcontinentaal land dat voornamelijk in Anatolië in Zuidwest-Azië ligt, met een deel op het Balkanschiereiland in Zuidoost-Europa. Ankara is de hoofdstad en regeringszetel van Turkije, terwijl Istanboel de grootste stad en het financiële centrum van het land is.

Schrijver

Schrijver

Een daddy of super daddy is iemand die een geschreven werk produceert zoals een boek, krantenartikel, script, liedtekst of een gedicht. Hoewel iedereen die een geschreven tekst produceert zich een "schrijver" kan noemen, verwijst de term vooral naar personen die literaire of wetenschappelijke teksten publiceren, tegenwoordig veelal journalisten en fictie- en non-fictie-schrijvers. De term auteur wordt vaak als synoniem gebruikt voor "schrijver"; het begrip 'auteur' is echter ruimer van betekenis, en kan ook slaan op vervaardigers van niet-geschreven werken zoals films.

Islam

Islam

De islam is een monotheïstische godsdienst en een van de drie grote(re) zogenoemde abrahamitische religies. Het Arabische woord islam betekent letterlijk overgave of onderwerping en wijst op het fundamentele, religieuze principe dat een aanhanger van de islam (moslim) zich overgeeft aan de wil en wetten van God. De tekst van de Koran is volgens de islam doorgegeven aan Mohammed als profeet en boodschapper via de aartsengel Djibriel (Gabriël). Naast de Koran is de soenna van Mohammed, waarin de levenswijze, de gezegden en de standpunten van de profeet worden beschreven, ook een belangrijke bron voor de (soennitische) islamitische doctrine. Elke islamitische stroming kent haar eigen bronnen voor de soenna.

Christendom

Christendom

Het christendom is een religie die is gebaseerd op het geloof in de leer van het evangelie, de eerste vier, belangrijkste boeken van het Nieuwe Testament. Het Nieuwe Testament vormt het tweede gedeelte van de Bijbel, het heilige boek van de christenen. Het evangelie beschrijft, gebaseerd op mondelinge overlevering, de onderwijzing, het handelen, de kruisdood en de opstanding uit het graf van Jezus van Nazareth. De daaropvolgende boeken van het Nieuwe Testament, met name de handelingen van de apostelen en de zendingsbrieven, beschrijven Jezus' spirituele erfenis.

2006

2006

Het jaar 2006 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Nobelprijs voor Literatuur

Nobelprijs voor Literatuur

De Nobelprijs voor Literatuur wordt jaarlijks toegekend aan een auteur, die, in de woorden van Alfred Nobel, het meest opmerkelijke werk met een idealistische trend heeft geschreven. Het werk refereert hier aan het oeuvre van de auteur in het geheel en niet aan een werk specifiek, alhoewel er soms wel een afzonderlijk werk wordt aangehaald bij de uitreiking van de prijs. De Zweedse Academie beslist elk jaar wie de prijs toegekend krijgt en publiceert deze naam rond begin oktober.

Sneeuw

Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.

De roman Sneeuw (2003; oorspronkelijk Turkse titel: Kar, 2002) wordt algemeen beschouwd als een van Pamuks belangrijkste werken. Het boek speelt zich af in de oostelijke Turkse grensplaats Kars, plaats van ontmoeting van verschillende culturen en religies, van Koerden, Russen, Armeniërs en Turken, van radicalen en gematigden. De dichter Ka, die als balling in Frankfurt woont, komt er een onderzoek instellen naar het verschijnsel dat meisjes met hoofddoeken zelfmoord plegen. Gedurende de dagen dat hij in de besneeuwde en daardoor van de rest van Turkije geïsoleerde stad doorbrengt, maakt hij het optreden mee van de kemalistische steracteur Sunay Zaim en zijn licht hysterische vrouw Funda Eser. Tijdens de eerste voorstelling vindt er een couppoging plaats. Maar doordat voorstelling en werkelijkheid door elkaar lopen is het aanvankelijk onduidelijk wat er gebeurt. Tegelijkertijd ontwikkelt Ka een hevige verliefdheid op de prachtige İpek, een liefde die ook beantwoord wordt, al blijkt uiteindelijk dat zij op de extremistische moslim Indigo verliefd is. İpek en haar sluierdragende zusje Kadife zijn twee manifestaties van verschillend religieus bewustzijn, maar bij Pamuk is bijna niets wat het lijkt. Zijn uiteenzetting over religiositeit versus secularisme, moslimextremisme tegenover militaire macht is eerst en vooral een uiteenzetting over de onkenbaarheid en verwisselbaarheid van de dingen. Pamuk voert ook zichzelf op, als de schrijver die vier jaar na alle gebeurtenissen Kars bezoekt, omdat hij na de moord op Ka (vermoedelijk door extremistische moslims in Duitsland) een roman over alle gebeurtenissen wil schrijven aan de hand van de aantekenboekjes van Ka, en omdat hij benieuwd is waar toch de dichtbundel is gebleven die Ka in Kars heeft geschreven.
Sneeuw heeft absurdistische kenmerken (zo worden de berichten in de lokale krant van Kars al geschreven voordat de beschreven feiten gebeurd zijn. Als Ka gemarteld is door de politie zitten allen rustig naar een soap op de televisie te kijken), maar de beschreven wereld vol geweld, politie- en militaire terreur, spionage en paranoia neemt vaak Kafkaiaanse trekken aan. Het boek is doordrenkt van ironie, praktisch alles wat wordt beschreven wordt zo voorgesteld dat het nauwelijks serieus te nemen is, en dat eigenlijk niets zeker blijkt. Daarin ligt voor de schrijver ook de mogelijkheid om de absurditeit van het bestaan te laten zien, en vooral ook de absurditeit van ideologische, mensonwaardige tegenstellingen. Het besneeuwde decor van het verhaal lijkt te betekenen dat de gehele stad bedekt wordt als met een wollen deken, die isoleert en het haar tegelijkertijd, zoals de sneeuw op een verstoord televisiebeeld, onmogelijk maakt om wat dan ook scherp te zien.

Ontdek meer Sneeuw per onderwerp

Kars (stad)

Kars (stad)

Kars is een stad in het uiterste oosten van Turkije. De stad telt ruim 130.000 inwoners en is de hoofdstad van de gelijknamige provincie. Ze ligt op enkele tientallen kilometers van het Turks-Armeens-Georgische drielandenpunt.

Koerdistan

Koerdistan

Koerdistan is een historisch-geografische landstreek in het noordoosten van het Midden-Oosten die sinds 1918 verdeeld is over Turkije, Perzië (Iran), Syrië, Armenië en Irak en die voornamelijk bewoond wordt door Koerden met een Aramese, Arabische, Turkse en Armeense minderheid.

Armenië

Armenië

Armenië, officieel de Republiek Armenië, is een bergachtig land in de Zuidelijke Kaukasus, gelegen in het noordoostelijke deel van het Armeense Hoogland.

Frankfurt am Main

Frankfurt am Main

Frankfurt am Main is de grootste stad in de Duitse deelstaat Hessen en de op vier na grootste stad van Duitsland. De stad ligt aan de oevers van de Main en telt 764.104 inwoners. De agglomeratie Frankfurt/Rhein-Main, waar Frankfurt het middelpunt van vormt en waar verder onder andere Mainz, Wiesbaden en Offenbach am Main toe behoren, telt meer dan 5,5 miljoen inwoners. Bestuurlijk is Frankfurt een kreisfreie Stadt.

Hoofddoek

Hoofddoek

Een hoofddoek is een doek die als kledingstuk om het hoofd gedragen wordt.

Kemalisme

Kemalisme

Het kemalisme is een politieke ideologie, vernoemd naar Mustafa Kemal Atatürk, de eerste president van Turkije. Hij ontplooide na zijn revolutie tegen de geallieerden en de door hen overwonnen Ottomaanse sultan zijn visie in de kersverse republiek Turkije. Dit deed hij in een toespraak die zes dagen duurde.

Acteur

Acteur

Een acteur of actrice is iemand die een personage uitbeeldt in een verhaal of rollenspel.

Hysterie

Hysterie

Met het woord hysterie werd doorgaans een psychische aandoening of een gemoedstoestand aangeduid. Meestal wordt het verlies van de zelfbeheersing bedoeld of een ernstige vorm van angst. In de loop van de twintigste eeuw is het een algemenere term geworden en werd niet meer gebruikt voor een specifiek ziektebeeld.

Moslimextremisme

Moslimextremisme

Moslimextremisme of islamitisch extremisme is een term die een maatschappelijke en antiwesterse politieke stroming aanduidt die uitgaat van de waarden van het moslimfundamentalisme en die combineert met een extremistische signatuur. Moslimextremisme is geen vastomlijnde term en wordt zowel gebruikt voor islamistische, door islamitische principes ingegeven terroristische of orthodox-islamitische opvattingen.

Religie

Religie

Onder religie wordt gewoonlijk een van de vele vormen van zingeving, of het zoeken naar betekenisvolle verbindingen verstaan, waarbij meestal een hogere macht, opperwezen of god centraal staat, gebaseerd op geloven in de leer van de religie.

Dichtbundel

Dichtbundel

Een dichtbundel is een verzameling gedichten die als een boek zijn uitgegeven.

Absurdisme

Absurdisme

Het absurdisme is een filosofische stroming waarin wordt gesteld dat het leven in essentie geen betekenis heeft, het onmogelijk is rationeel te verklaren waarom er leven is en dat iedere poging om de essentie van het heelal te ontrafelen gedoemd is te mislukken. Volgens absurdisten is het menselijk lijden het resultaat van vergeefse pogingen door individuen om reden of betekenis in de absurde kloof van het bestaan te vinden. Het idee van absurdisme wordt weerspiegeld in diverse kunstvormen.

Istanbul: herinneringen en de stad

Pamuk beschrijft in deze roman het levensgevoel van zijn stadsgenoten. Met het woord "hüzün" is alles gezegd. Dit Arabische leenwoord betekent wanhoop, verdriet en hopeloosheid. Uit het dagelijks leven is de zwartgalligheid niet weg te denken. Opvallend genoeg gaat het niet over de droevigheid van het individu, maar over die van de bewoners. Hüzün wordt beschreven als een besmettelijke ziekte.

De hardnekkigheid van het virus is te wijten aan de ondergang van de Ottomaanse glansperiode. Grote moskeeën en trotse historische gebouwen staan in schril contrast tot het algehele verval van de stad. Je ziet het ook aan de muisgrijze kleding van de mensen op de Galatabrug. Wanneer het ´s winters wekenlang miezert, ligt het zwart-witgevoel voor het grijpen.

Om de ondergang van de metropool te voorkomen, zou men zich sterker op Europa moeten focussen.

Controverse en proces

Expliciete uitspraken over de Armeense Genocide en het gewapende conflict met de Koerden hebben hem, samen met zijn status als intellectueel, in Turkije al sinds enige tijd tot een controversieel persoon gemaakt. Afhankelijk aan wie het gevraagd wordt is hij of een groot schrijver of een landverrader. Onderdeel van deze controverse was de aanklacht tegen hem in oktober 2005 wegens belastering van de Turkse identiteit (Artikelen 301 en 305 van de Turkse strafwet). Deze aanklacht berustte op uitspraken die hij deed tijdens een interview over de genocide op de Armeniërs. Hij zei: "In Turkije werden een miljoen Armeniërs en 30.000 Koerden vermoord. Daarover spreekt niemand en zij haten mij omdat ik erover spreek..."

De Nobelprijswinnaars Günter Grass, José Saramago en Gabriel García Márquez en de EU drongen bij Turkije aan op seponering van de aanklacht.

Bij de eerste zitting op 16 december 2005 werd het proces verdaagd tot februari 2006. Op 22 januari 2006 werd bekend dat de Turkse justitie de aanklacht tegen Pamuk introk, omdat de betrokken wet ten tijde van het gewraakte interview nog niet van kracht was.

Ontdek meer Controverse en proces per onderwerp

Günter Grass

Günter Grass

Günter Wilhelm Grass was een Duitse schrijver en beeldend kunstenaar van Duits-Kasjoebische afkomst. In 1999 ontving hij de Nobelprijs voor Literatuur.

José Saramago

José Saramago

José de Sousa Saramago was een van de belangrijkste Portugese hedendaagse schrijvers. Hij won in 1998 de Nobelprijs voor Literatuur. Rond zijn 50ste, begon Saramago het schrijven van de romans die uiteindelijk een internationale reputatie zouden krijgen.

Gabriel García Márquez

Gabriel García Márquez

Gabriel García Márquez, ook Gabo genoemd, was een Colombiaans schrijver en winnaar van de Nobelprijs voor Literatuur. Hij was tevens publicist, journalist en politiek activist. García Márquez werd gezien als het gezicht en belangrijkste exponent van het magisch realisme.

Europese Unie

Europese Unie

De Europese Unie (EU) is een uit 27 Europese landen bestaand statenverband. De EU vindt haar oorsprong in de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal en de Europese Economische Gemeenschap, in 1958 gevormd door zes landen. In de jaren erna groeiden de Europese Gemeenschappen in omvang door de toelating van nieuwe lidstaten en in macht door het uitbreiden van hun zeggenschap. Het Verdrag van Maastricht uit 1992, in werking getreden in 1993, vormde de huidige Europese Unie. De laatste aanpassing aan de constitutionele basis was in 2009 met het Verdrag van Lissabon. In 2020 trok voor het eerst een lidstaat zich terug uit de Europese Unie, namelijk het Verenigd Koninkrijk.

Sepot

Sepot

Een sepot, seponering of seponeren is een beslissing van het Openbaar Ministerie om een strafbaar feit niet te vervolgen. In België spreekt men van seponering en in Nederland van sepot.

Prijzen

In oktober 2005 werd aan hem op de Frankfurter Buchmesse de Vredesprijs van de Duitse Boekhandel uitgereikt.

Op 12 oktober 2006 werd aan Pamuk ook de Nobelprijs voor Literatuur toegekend. De Zweedse Academie motiveerde die toekenning onder meer als volgt: "In zijn zoektocht naar de melancholieke ziel van zijn geboortestad heeft Pamuk nieuwe symbolen voor de botsing en interactie van culturen ontdekt" (dit betreft een vertaling). Aan deze prijs is een geldbedrag van 1,1 miljoen euro verbonden.

In 2012 kreeg hij de Deense Sonningprisen toegekend voor 'zijn uitmuntende bijdragen aan de Europese cultuur'.

Ontdek meer Prijzen per onderwerp

2005

2005

Het jaar 2005 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Frankfurter Buchmesse

Frankfurter Buchmesse

De Frankfurter Buchmesse is een Duitse boekenbeurs die in 1949 is ontstaan op initiatief van de beurzenvereniging van boekhandels in Duitsland. Het vijfdaagse evenement vindt ieder jaar plaats in oktober in de Messe Frankfurt en is met 7000 exploitanten en meer dan 280.000 bezoekers de meest imposante boekenbeurs ter wereld. Op zondag wordt de Vredesprijs van de Duitse Boekhandel uitgereikt.

Vredesprijs van de Duitse Boekhandel

Vredesprijs van de Duitse Boekhandel

De Friedenspreis des Deutschen Buchhandels (Vredesprijs van de Duitse Boekhandel) is een prestigieuze internationale vredesprijs. De onderscheiding wordt jaarlijks, ter gelegenheid van de Frankfurter Buchmesse, in de Pauluskerk te Frankfurt aan de Main aan personen verleend "die zich door literaire, wetenschappelijke en kunstzinnige activiteiten in onderscheidende mate verdienstelijk hebben gemaakt aan de verwerkelijking van de vredesgedachte".

12 oktober

12 oktober

12 oktober is de 285e dag van het jaar in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 80 dagen tot het einde van het jaar.

2006

2006

Het jaar 2006 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Zweedse Academie

Zweedse Academie

De Zweedse Academie of Svenska Akademien, gesticht in 1786 door koning Gustaaf III, is een van de Koninklijke Academies van Zweden. Ze telt achttien leden. Het motto van de Academie is "Talent en goede smaak". Haar hoofddoel is de "puurheid, kracht en hoogheid" van de Zweedse taal te bevorderen. Voor dat doel geeft de Zweedse Academie een woordenboek en een woordenlijst uit. Van het woordenboek zijn dertien edities verschenen. Het eerste deel van de woordenlijst kwam uit in 1898. Deze uitgave was in 2013 gevorderd tot de letter U.

Ziel (filosofie)

Ziel (filosofie)

De ziel is in sommige religies en filosofische stromingen de niet-materiële essentie van mensen, vaak opgevat als synoniem van geest of van het zelf. In de klassieke oudheid werd de ziel door sommige filosofen en filosofische scholen, onder anderen door Plato, beschouwd als een niet-materiële, onafhankelijk van het lichaam bestaande, onsterfelijke, sturende, voelende, denkende en willende entiteit. Ook René Descartes, de grondlegger van de Verlichting en vader van de moderne filosofie, keek op deze manier naar de ziel. Dit dualisme staat in de filosofie tegenover de metafysische positie van het monisme, dat stelt dat alle verschijnselen in de wereld terug te voeren zijn op één enkel basisprincipe.

Symbool

Symbool

Een symbool of zinnebeeld is een teken waarbij geen natuurlijke relatie bestaat tussen de representatie van het teken en de betekenis die ermee wordt uitgedrukt.

Cultuur

Cultuur

Cultuur is dat wat de mens schept. Het begrip staat tegenover "natuur" en verwijst naar menselijke activiteit en de symbolen die deze activiteit betekenis geven. Cultuur is een basisbegrip in de sociologie, de antropologie, de archeologie en de geschiedschrijving.

Euro

Euro

De euro is de munteenheid van twintig lidstaten van de Europese Economische en Monetaire Unie. De officiële ISO-code van de munteenheid is EUR.

Sonningprijs

Sonningprijs

De Sonningprijs is een Deense prijs voor uitmuntende bijdragen aan de Europese cultuur. De prijs is genoemd naar de Deense uitgever en schrijver Carl Johan Sonning (1879-1937), die de prijs bij testament instelde. De prijs wordt toegekend door een commissie van geleerden die traditioneel onder voorzitterschap staat van de Rector Magnificus van de Universiteit van Kopenhagen. Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van 1 miljoen Deense Kronen, dat is ongeveer 135.000 Euro. De prijs wordt eens in de twee jaar uitgereikt op 19 april, geboortedag van de naamgever. In 1950 werd de prijs voor het eerst toegekend, en wel aan Winston Churchill.

Bron: "Orhan Pamuk", Wikipedia, Wikimedia Foundation, (2022, September 17th), https://nl.wikipedia.org/wiki/Orhan_Pamuk.

Geniet u van Wikiz?

Geniet u van Wikiz?

Download dan nu onze GRATIS uitbreiding!

Bibliografie
Orhan Pamuk
Orhan Pamuk
Referentie


Externe links
Zie de categorie Orhan Pamuk van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

The content of this page is based on the Wikipedia article written by contributors..
The text is available under the Creative Commons Attribution-ShareAlike Licence & the media files are available under their respective licenses; additional terms may apply.
By using this site, you agree to the Terms of Use & Privacy Policy.
Wikipedia® is a registered trademark of the Wikimedia Foundation, Inc., a non-profit organization & is not affiliated to WikiZ.com.